Welke ontwikkelpunten voor sociale wijkteams spelen er in praktijk en beleid en in welke richting zoeken gemeenten oplossingen of verbeteringen? Aan de hand van evaluatierapporten zijn onderzoekers van het programma Integraal Werken in de Wijk op zoek gegaan naar antwoorden op deze vraag. In de publicatie ‘Tien aandachtsgebieden voor functioneren sociale wijkteams’ worden ervaringen, lessen en verbetermogelijkheden van sociale wijkteams naar voren gebracht.
Samenstelling, capaciteit, caseload en werkdruk. Dat zijn belangrijke aspecten rondom het functioneren en de werkwijze van de sociale wijkteams, zo blijkt uit het rapport. Wat betreft de samenstelling van het sociale team wordt geadviseerd om beter aan te sluiten bij wat de wijk vraagt. Daarvoor is het nodig om de wijk goed te kennen, een goed beeld te hebben van de inwoners in de wijk, de bevolkingssamenstelling, de problemen die er spelen, de successen en de initiatieven die er zijn. Het blijft nodig, ook na de eerste jaren van de transformatie, om daar met de samenstelling van het sociale team beter op aan te sluiten.
Het rapport biedt een inkijk in de opgave waar gemeenten en maatschappelijke partners voor staan als het gaat om het functioneren van sociale wijkteams. Er zijn tien aandachtsgebieden geformuleerd, o.a. betrekking hebbend op werkwijze, samenwerking en monitoring. In dit artikel lichten we er drie uit:
- Aanscherping van de opdracht
Vaak hebben wijkteams een breed takenpakket. De gewenste aanscherping van de opdracht richt zich voornamelijk op een gerichtere inzet op preventie en wijkgericht werken. Dit roept dan wel de vraag op wat de sociale wijkteams dan minder of niet meer zouden moeten oppakken (welke focus) dan wel hoe de teams worden toegerust om deze taken meer op te pakken. - Inzet op preventie
Preventief werken start met het benoemen wat je daaronder verstaat. Ook een goed zicht op veel voorkomende problematiek in de wijk is van belang. Vervolgens bepaal je wat de benodigde preventieve activiteiten in het werkgebied zijn en hoe je als sociaal wijkteam daarin samenwerkt met de sociale basisinfrastructuur ofwel de voorzieningen in het voorliggende veld. - Effectiviteit en efficiency
Meer informatie over welke zorg en ondersteuning door het sociaal wijkteam worden ingezet en welke kosten daarmee gepaard gaan, helpt om de kosteneffectiviteit te verbeteren. Verder wordt het tegengaan van administratieve lastendruk genoemd; bekijk kritisch welke registratie nodig is en voor wie en streef naar enkelvoudige registratie in een gezamenlijk systeem.
Voorbeeld ontwikkelpunt: Informatie delen en leren van elkaar
In de gemeenten Dongen, Goirle en Loon op Zand wordt geadviseerd om een informatiegestuurde aanpak te benutten. De doorontwikkeling van het Wmo-beleid wordt niet tot nauwelijks gevoed door een systematische analyse van ontwikkelingen en behaalde resultaten, ook omdat de beschikbare informatie niet toereikend is om daar inzicht in te verschaffen. Dit belemmert de inrichting van een ‘leercirkel’ binnen de organisatie, om ervaringen te benutten voor de doorontwikkeling van het beleid. De onderzoekers adviseren om enerzijds meer grip te krijgen op de uitgaven, aantallen beschikkingen e.d. om zodoende zicht te houden op de doelmatigheid en rechtmatigheid van het gevoerde beleid, en anderzijds beter begrip te krijgen over hoe de praktijk werkt.